1 Kasım 1918. İttihat ve Terakki Fırkası son kongresi İstanbul'da toplandı. Ertesi gün, Talat, Enver ve Cemal paşalar dahil, 9 ittihatçı bakan Alman Torpidobotu İle Sivastopol’a kaçırıldı. 5 Kasım: Osmanlı Ordularının başındaki Alman General Hans von Seeck, 1914’den sonraki tüm yazışmaları bir gemiye yükledi ve gitti. Sultan Vahdettin terhis kararnamesini imzaladı, erlerin onda dokuzu terhis edilerek evlerine gönderildi. İzleyen günlerde, Boğazlar silahsızlandırıldı, işgal güçleri Çanakkale’den geçti. İngilizler Musul'u, İskenderun'u ve Çanakkale Boğazı'nı işgal etti. 12 Kasım: Fransızlar İskenderun'u işgal etti. Bir Fransız tugayı İstanbul'a girdi. İngiltere, Fransa ve Yunanistan savaş gemileri İstanbul önünde demirledi ve karaya asker çıkardı. Mustafa Kemal Paşa Adana'dan İstanbul'a geldi. 14-19 Kasım: Fransız ve Yunan birlikleri Uzunköprü, Çatalca, Hadımköy'ü işgal etti. Osmanlı birlikleri Bakü'den çekildi, İngiliz birlikleri geldi. 15.000 kişilik Ermeni Lejyonundan oluşan Fransız birliği Belen'i, Mersin'i, Tarsus'u işgal etti.
1 Aralık 1918:
İzmir, Trakya ve Doğu Anadolu vilayetlerinde Müdafaa-i
Hukuk Cemiyetleri kuruldu.
6-25 Aralık: İngilizler Kilis'i, Fransızlar ve
yerli Ermeniler Adana,
Antakya, Dörtyol, Osmaniye ve Islahiye'yi işgal etti. Dörtyol'da
işgale karşı ilk
silahlı direniş. İngilizler
Batum'u
işgal etti.
1-3 Ocak 1919 İngilizler
Antep'i
Cerablus'u işgal etti. Ardahan'da düşman işgaline karşı kongre
toplandı. 10-12 Ocak: Vahdettin'in
İngiliz
Yüksek
Komiseri Amiral Calthorpe'a
bütün
umudunu İngiltere'ye
bağladığını
bildirdiği mesajı. Türk birlikleri, Medine'yi teslim
etti. İngilizler
Ermeni amaçlarına
hizmet için Kars'a yerleşti. 17-18 Ocak: Büyük Kars Kongresi
Güneybatı
Kafkas Cumhuriyeti'ni
ilan etti. 22 Ocak: Türk Kuvvetleri Batum'u boşalttı. İngilizler
Konya
İstasyonunu işgal etti.
1-2 Şubat 1919
İngilizler
ve
Fransızlar
Turgutlu-Aydın
demiryolunu, İngilizler Maraş'ı
İşgal etti. Venizelos,
Paris Barış Konferansı'nda bütün
adaları, Trakya'yı ve Batı
Anadolu'yu
Yunanistan
için
istedi. 5 Şubat: Karakol
Cemiyeti direniş
örgütü kuruldu. 7-9 Şubat: İngiliz
Mareşali
Allenby
İstanbul'a
geldi, İstanbul Hükümetine muhtıra verdi. Fransız
işgal
orduları başkomutanı general Franchet
D'Esperey
Sirkeci'den Beyoğlu'na kadar beyaz
at üzerinde
ve Rum
tezahüratı
ile yürüdü. Fatih
Sultan Mehmet'in
İstanbul'a girişinin intikamını aldı. 12-19 Şubat: Trabzon
Müdafaa-i Hukuku Milliye, Samsun'da Karadeniz Türkleri Müdafaa-i
Hukuk, İstanbul'da Teali-i İslam Cemiyetleri kuruldu. 22-27
Şubat: İngilizler
Maraş'ı,
Birecik'i işgal etti.
3 Mart: Vilayat-ı
Şarkiye Müdafaa-i Hukuk Milliye Cemiyeti Erzurum şubesi kuruldu.
6-8 Mart: İstanbul Rumlarının
taşkınlıkları,
saldırıları. Fransızlar
Kozan,
Zonguldak ve Ereğli'yi işgal etti. 14-19 Mart: İngiltere
Başbakanı Lloyd
George,
Fransa
Başbakanı
Clemenceau,
İtalya
Başbakanı
Orlando, ABD
Başkanı
Wilson,
Paris'te Yunanlıların
çıkarma
planını kabul ettiler. İstanbul'da, Arnavut
Teavün
Cemiyeti kuruldu. İzmir Müdafa-i Hukuk kongresi toplandı. Mustafa
Kemal Erzurum'a
örgütlenmeyi anlatan bir mektup gönderdi. 24-30 Mart: İngilizler
Urfa'yı,
Merzifon'u, İtalyanlar
Antalya'yı işgal etti.
10 Nisan: Boğazlıyan
kaymakamı Kemal
Bey Ermeni
tehciri
dolayısıyla, Divanı Harp kararıyla, İstanbul'da idam edildi,
ertesi gün büyük halk gösterileri. 13-24 Nisan: İngilizler
Kars'ı
işgal edip Güneybatı
Kafkas Hükümeti'ni
dağıttı. Fransızlar
Afyon'u,
Gürcüler
Ardahan'ı,
İtalyanlar
Konya'yı,
Antalya'yı işgal etti. 29 Nisan: Harbiye Nazırı Şakir
Paşa, Mustafa
Kemal Paşa'ya
Karadeniz Bölgesine 9 uncu Ordu Müfettişi olarak gönderilmesinin
kararlaştırıldığını bildirdi. İngilizler Kars
yönetimini Ermenilere
bıraktı.
3 Mayıs: XV. Kolordu Komutanı Kazım
Karabekir Erzurum'a
geldi. 5 Mayıs: Mustafa
Kemal'in
Samsun'a atanma emri, Takvimi Vekayi'de yayınlandı. İngiltere
Başkanı
Lloyd
George,
Paris Barış Konferansı'nda Yunanlıların
İzmir'e
çıkarma yapmasını istedi. 10 Mayıs: İtilaf
Devletleri
temsilcileri, Yunanlıların
İzmir'i işgaline karar verdi. 11 Mayıs: Mardin Ali
Batı paşa
ayaklanması. İtalyanların Marmaris,
Fethiye ve Bodrum'u işgali. Bir kaç Amerikan savaş
gemisi İzmir'e geldi. 14 Mayıs: Mustafa
Kemal Paşa,
Sadrazam Damat
Ferit ile
yeni görevi hakkında görüştü. Foça, Karaburun, Urla ve
Yenikale istihkamları İngiliz,
Fransız ve
Yunan
birliklerince
işgal edildi. İtalyanlar Kuşadası'na
çıkarma yaptı, Selçuk istasyonunu işgal etti. Amiral Calthorpe,
İzmir'in işgali için nota verdi. İzmir yurtseverleri Redd-i İlhak
ilkesini kabul etti, bildiri yayınladı. 15
Mayıs 1919 İzmir, İtilaf
Devletlerinin
desteği ile, Yunanlılar
tarafından
işgal
edildi
ve ilk silahlı direniş başladı. Yunan
askerlerine
ilk kurşunu atan Hasan
Tahsin şehit
edildi. Mustafa
Kemal Paşa
Padişah Vahdettin
tarafından
kabul edildi. 16 Mayıs: Mustafa
Kemal, Bandırma
Vapuru ile İstanbul'dan ayrıldı. Yunanlılar,
Urla ve Seferihisar'ı işgal etti. İtalyanlar
Güllük'ü,
Söke'yi işgal etti. Denizli, Tavas, Kastamonu'da İzmir'in işgalini
protesto mitingleri. Balıkesirliler, işgali protesto ve silahlı
mücadele kararı aldı. 17 Mayıs: Yunanlılar
Urla ve Çeşme'yi işgal etti.
19 Mayıs 1919 Mustafa Kemal Paşa Samsun'a çıktı. Millî Mücadeleyi zafere ulaştırmak yolunda işgal kuvvetlerine ek olarak, içeride çeşitli engellerle karşılaşacaktı: Hilâfet Ordusu, iç isyanlar, bolşevikler, Enver Paşa, Çerkez Ethem, Damat Ferit başta, korkak, umutsuz ve satılmış mandacılar.
Bağımsızlık savaşı başlamıştı...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder